Prawo w Polsce

Drodzy Rodzice,

Kiedy stajecie w obliczu śmierci dziecka, warto pamiętać o formalnościach, choć są one ostatnią rzeczą, o której chce się w takiej sytuacji myśleć. Warto jednak poznać swoje prawa.

Podjęcie decyzji o pochówku dziecka

Decyzja o tym, co stanie się z ciałem dziecka, należy wyłącznie do rodziców. Jeśli postanowicie zostawić ciało dziecka w szpitalu, to na nim spocznie obowiązek przekazania go do pochówku. Szpital może wówczas przekazać je każdej osobie, która się tego dobrowolnie podejmie (co również w myśl przepisów czyni z niej osobę uprawnioną) albo ciało dziecka zostanie pochowane w grobie dzieci utraconych na jednym z ośmiu cmentarzy znajdujących się na terenie naszej diecezji. Szpital da Wam do podpisania odpowiednie oświadczenie z wyrażoną Waszą zgodą i wskaże miejsce pochówku, który będzie dokonany przez ośrodek pomocy społecznej.

Ewentualne badania genetyczne w laboratorium testów DNA

Jeżeli straciliście dziecko na wczesnym etapie ciąży, szpital może odmówić wydania potrzebnych do rejestracji dokumentów, ponieważ konieczne jest do tego ustalenie płci dziecka. Na tym etapie ciąży lekarz często nie jest w stanie jej ustalić. Aktualnie obowiązujące rozporządzenia sprawiają, że szpitale mają obowiązek podania pewnych i sprawdzonych informacji dotyczących płci dziecka. W takim wypadku konieczne jest przeprowadzenie testów genetycznych, które określą płeć dziecka. Badania te są jednak wykonywane na koszt własny pacjenta.

Poród martwego dziecka po 22 tyg. ciąży

Dziecko w tym wieku nie wymaga przeprowadzenia badań genetycznych, ponieważ jego płeć jest już znana. Po 22 tygodniu ciąży, jeśli rodzice wyrażą zgodę, wykonywana jest sekcja dziecka.

Otrzymanie w szpitalu karty zgonu i martwego urodzenia dziecka

Szpital ma obowiązek wydać rodzicom kartę martwego urodzenia. Na podstawie tego dokumentu rodzice mają prawo zarejestrować dziecko w Urzędzie Stanu Cywilnego, który wyda akt urodzenia dziecka z adnotacją, że urodziło się ono martwe. Prawo do rejestracji dziecka dotyczy także tych dzieci, które zostały poronione poza szpitalem.

Rejestracja dziecka w Urzędzie Stanu Cywilnego

Jeśli rodzice zdecydują się pochować dziecko, to szpital zobowiązany jest wydać im jego ciało. Wraz z nim powinniście otrzymać dokument o nazwie „pisemne zgłoszenie urodzenia dziecka” oraz kartę zgonu, z którą następnie należy zgłosić się do Urzędu Stanu Cywilnego. W przypadku dzieci urodzonych martwo powinno to nastąpić w ciągu trzech dni. Wszystkie rubryki dotyczące dziecka powinny być wypełnione, a w szczególności jego waga i płeć oraz czas trwania ciąży.

Wydanie aktu urodzenia dziecka (z adnotacją o martwym urodzeniu) przez USC

W Urzędzie Stanu Cywilnego od ręki wystawiany jest odpis skrócony aktu urodzenia z adnotacją o urodzeniu martwym. W takiej sytuacji nie wystawia się aktu zgonu. Jest on natomiast sporządzany, jeśli dziecko urodziło się żywe i zmarło po pewnym czasie.

Przedstawienie pracodawcy skróconego odpisu aktu urodzenia dziecka w celu uzyskania urlopu macierzyńskiego

Niezależnie od tego, w którym tygodniu ciąży doszło do poronienia, zgodnie z art. 180 §1 kodeksu pracy, przysługuje matce prawo do zasiłku i urlopu macierzyńskiego w wymiarze ośmiu tygodni (56 dni). Równocześnie nie może on trwać krócej niż siedem dni od dnia śmierci dziecka. Zasiłek macierzyński wynosi 100% miesięcznego wynagrodzenia, wyliczanego na postawie średniej z ostatnich 12 miesięcy. Wymaga to przedstawienia w pracy skróconego odpisu aktu urodzenia dziecka. To ważna informacja. Ten czas jest bardzo potrzebny, żeby dojść do siebie po trudnych przeżyciach. Warto więc postarać się o komplet potrzebnych dokumentów.

Organizacja pogrzebu i pożegnanie dziecka

W myśl przepisów prawa, dziecko zmarłe przed narodzeniem zasługuje na godny pogrzeb. Zgodnie  z rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 20 stycznia 2007 r., rodzice dzieci, które zmarły w łonach matek, bez względu na to jak długo trwała ciąża, mają prawo by je pochować. Po uzyskaniu ze szpitala karty zgonu, udaj się do wybranego domu pogrzebowego. Ceremonia pogrzebowa zależy od woli rodziców.

Zasiłek pogrzebowy

Bez względu na czas zakończenia ciąży, przysługuje Wam również zasiłek pogrzebowy na organizację pochówku dziecka. Na złożenie wniosku rodzice mają 12 miesięcy od dnia śmierci dziecka. Od 1 marca 2011 r. wysokość świadczenia jest stała i wynosi 4 tys. zł.

Podstawowymi dokumentami wymaganymi do wypłaty zasiłku pogrzebowego są:

•    wniosek o wypłatę zasiłku pogrzebowego (druk ZUS Z-12 ),

•    skrócony odpis aktu zgonu, odpis zupełny aktu urodzenia dziecka z adnotacją, że dziecko urodziło się martwe albo odpis skrócony aktu urodzenia dziecka, które urodziło się martwe,

•    oryginały rachunków poniesionych kosztów pogrzebu, a jeżeli oryginały zostały złożone w banku – kopie rachunków potwierdzone przez bank za zgodność z oryginałem,

•    dokumenty potwierdzające pokrewieństwo lub powinowactwo zgłaszającego wniosek z osobą zmarłą (skrócone odpisy aktów stanu cywilnego lub dowód osobisty zawierający wymagane dane),

•    zaświadczenie płatnika składek o podleganiu ubezpieczeniu rentowemu w dniu śmierci (w przypadku gdy zmarła osoba ubezpieczona lub członek rodziny osoby ubezpieczonej), nie dotyczy to osób prowadzących działalność na własny rachunek oraz osób z nimi współpracujących.

Tożsamość osoby występującej z wnioskiem o zasiłek pogrzebowy jest ustalana na podstawie dokumentu ze zdjęciem.